Gornostay®

Całoroczne narciarskie stoki zjazdowe

Historia Narciarstwa

Narciarstwo to jeden z najstarszych rodzajów aktywności, wymagający użycia sprzętu. Pierwsze próby ułatwienia sobie poruszania się po śniegu przez człowieka za pomocą przytwierdzania do nóg szerokich skrawków drewna określa się na około 9000 lat temu. Pierwsze narty znalezione podczas wykopalisk archeologicznych szwedzkiej prowincji Angermanland liczą sobie 3500 lat. Ich długość – 111cm i szerokość około 10cm – świadczą, że używano tego przyrządu bardziej w charakterze rakiet śnieżnych niż do zjazdów. Kolebką narciarstwa jest Skandynawia, w której warunki życia wymusiły na mieszkańcach konieczność znalezienia sposobu na ułatwienie poruszania się po lekko pagórkowatym i przez długi czas zaśnieżonym terenie.

Początek właściwego rozwoju narciarstwa we współczesnej formie przypisuje się norweskiemu rolnikowi o nazwisku Sondre Norheim. Poza rolnictwem zajmował się on również stolarką, a hobbystycznie uprawiał narciarstwo i skoki. W 1868r Norheim opracował ponadczasową koncepcję nart. Miały one 2 do 2,5m długości i posiadały zmienną szerokość. Ich wymiary to 89/70/76. Taki model królował w projektowaniu nart przez następne 120 lat na całym świecie. Poza konstruowaniem nart Norheim zajmował doskonaleniem techniki jazdy. Opracował on nordycki styl jazdy, zwany później telemarkiem, mający swoich wiernych fanów do dzisiaj.

Ojcem prawdziwego narciarstwa zjazdowego w stylu alpejskim był mieszkający w Austrii Czech, Mahtias Zdrasky. Zdrasky zainteresował się narciarstwem pod wpływem lektury książki norweskiego podróżnika Fridtjofa Njansena. Zamówił parę nordyckich nart i rozpoczął próby zjazdów. Szybko okazało się, że nordyckie narty są zbyt długie, aby można było swobodnie poruszać się nimi po alpejskich, stromych i długich stokach. Zdrasky skrócił norweski model do 190cm i opracował nową hamującą technikę poruszania się znaną dzisiaj jako pług, którą rozwinął wprowadzając boczny ślizg hamujący. To właśnie dzięki Mathiasowi Zdraskyemu narciarstwo stało się masową dyscypliną, a świecące zimą pustkami alpejskie kurorty zaczęły przeżywać rozkwit, tłumnie odwiedzane przez entuzjastów narciarstwa zjazdowego.

Wraz z rozwojem techniki narciarskiej i masowości tego sportu rozpoczęły się próby technicznego ulepszania sprzętu. Na początku narty wytwarzane były z tego, co akurat było pod ręką, ale już pod koniec XIX wieku technologia wykonywania nart miała pewne zasady. Narty zaczęto wykonywać tylko z wybranych gatunków drewna, czyli orzecha lub jesionu. Następnie podjęto próby tworzenia nart warstwowych składających się z kilku komponentów drewnianych. Niestety z braku na ówczesnym rynku odpowiedniej jakości klejów łączących warstwy technologia ta długo nie mogła wejść w życie.

W 1928 roku Austriak Rudolph Lettner wpadł na pomysł wzmocnienia, bardzo szybko niszczących się krawędzi nart drewnianych, poprzez zastosowanie metalowej taśmy umiejscowionej wzdłuż ścinek bocznych i ślizgu. Niejako efektem ubocznym tego zabiegu – poza wzmocnieniem odporności nart na uszkodzenia mechaniczne – było lepsze ich zachowanie na twardym śniegu i pewniejsze skręcanie czy hamowanie. Twórcą prawdziwej, ciągłej stalowej krawędzi był Chris Hoerle z Torrington w Connecticut. Krawędzie jego pomysłu zaadoptowała nowo powstająca firma Head, która w 1947 roku pod okiem kolejnej wielkiej postaci w rozwoju narciarstwa, Howarda Heada użyta została w narcie najnowszej konstrukcji której rdzeń zespolony był z aluminiowymi warstwami metodą ciśnieniowego klejenia na gorąco a całość wykończona była ściankami bocznymi ze sztucznego tworzywa. Taki model budowy narty obowiązywał przez następne 20 lat.

W 1955 roku nastąpił przełom w dziedzinie ślizgów. Pojawił się pierwszy polietylenowy ślizg. Wprowadziła go Austriacka firma Kofler. Polietylen praktycznie od razu zastąpił stosowane do dej pory żywice. Przeważał nad nimi pod każdym względem. Nie wykazywał tendencji do lepienia się śniegu i miał wystarczający poślizg w każdych warunkach. Ślizgi polietylenowe z powodzeniem stosowane są do dzisiaj.

Największa, od czasów opracowania przez Norcheima nordyckiego modelu narty, rewolucja w świecie narciarskim miała miejsce 1990 roku, kiedy to słoweńska firma Elan wprowadziła na rynek model SCX, który był pierwszą nartą carvingową wprowadzoną do sprzedaży. Początkowo blokowana przez konkurencję, koncepcja krótkich nart do ciętych skrętów opanowała świat w 100% i obecnie wszystkie dostępne na rynku narty do narty taliowane.